Rozważanie na Niedzielę: O życiu Generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila” cz. I

Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!

W tym roku 24 lutego minęło już 70. lat od chwili haniebnej śmierci Pana Generała. A mimo wieloletnich poszukiwań nie odnaleziono dotychczas jego szczątków. O takich zasłużonych dla naszej Ojczyzny Synach Narodu Polskiego należy stale pamiętać i należy kolejnym pokoleniom Polaków mówić, pisać i pamiętać oraz przypominać.

Jako wnuk August, dziadka Andrzeja — urodzonego w Czechach odmaczał się wieloma zaletami. Był skromnym, bogobojnym, w dzieciństwie niesfornym wielokrotnym inicjatorem różnych chłopięcych wybryków, kawałów, bójek, nawet został obwołany wodzem przez swoich sąsiedzkich kolegów (tak wspominała o nim jego żona Janina).

August Emil urodził się w Krakowie 20 marca 1895 roku. Tu wzrastał i nasiąkał patriotyzmem w rodzinie i otaczającym go środowisku. Właśnie z domu rodzinnego wyniósł „umiłowanie Ojczyzny i chęć bezgranicznego poświęcenia się dla jej niepodległości. Wzrastał w czasie, gdy wolna Polska była tylko marzeniem, bo nie było jej na mapach świata". („Nasz Dziennik” z dnia 24 lutego 2023 — „Žołnierz niepodległości” — Prof. Krzysztof Szwagrzyk, z-ca prezesa IPN). Marzenie o wolności zaprowadziło młodego Augusta Emila do skautów. W 1912 roku wstąpił też do Związku Strzeleckiego. Głęboko wierzył słowom Józefa Piłsudskiego w to, że nadejdzie taka chwila, która pozwoli zwycięsko zakończyć rozpoczęte w 1863 roku Powstanie Styczniowe.

I rzeczywiście w 50. rocznicę stracenia na stokach Warszawskiej Cytadeli Romualda Traugutta wraz z pozostałymi przywódcami Powstania 6 sierpnia 1914 roku z Oleandrów w Krakowie wyruszyła Pierwsza Kompania Kadrowa — regularny oddział polskich żołnierzy z polską komendanturą i polskim orłem na sztandarach oraz czapkach. W jednej x Kompanii maszerował 19 — lemi Emil August Fieldorf. Jego życie odtąd zostało związane z polskim mundurem. Walczył z zaborcą przeszedłszy cały szlak bojowy I Brygady. Brał udział w walkach legionowych pod Brzegami, Marcinkowicami, Łowczówkiem, Konarami, Jastkowem, na Wołyniu, otrzymując od dowódców kolejne odznaki legionowe wraz z najwyższym odznaczeniem wojskowym — Orderem Wojennym Virtuti Militari.

Po odmowie złożenia przysięgi na wierność cesarzom Niemiec i Austrii przez legionistów Józef Piłsudski został uwięziony w twierdzy magdeburskiej, a Emila Fieldorfa wcielono do wojska austriackiego i ponad rok musiał w obcym mundurze walczyć na włoskim froncie.

Dopiero jesienią 1918 roku wraz z kolegami rozbrajał żołnierzy ausffiackich a także wywieszał polską flagę na wieży ratuszowej w Krakowie Spełniły się wreszcie marzenia o wolności. Sam zgłosił się do 5. pułku piechoty, został awansowany do stopnia porucznika WP i objął dowodzenie kompanią karabinów maszynowych

1. Pułku piechoty.

W latach 1919 — 1920 walczył na wielu frontach z wojskami bolszewickimi. Między innymi wyzwalał Kijów z rąk bolszewików.

W Bitwie Warszawskiej w sierpniu 1920 roku wziął udział w zwycięskim starciu z armią bolszewików, znajdując się w uderzeniowej mad Wieprza, dowodzonej przez Józefa Piłsudskiego. Wtedy wykazał się wysoko ocenionymi przez dowództwo talentami dowódczymi. Następnie został pułkownikiem i służył przez wiele lat w 1. pułku piechoty w Wilnie, a także w elitarnym Korpusie Ochrony w Trokach, objął także dowodzenie 51. pułkiem Strzelców Kresowych w Brzezianach nadzorując także działania Sfrzelców Kresowych. Dodatkowo w Paryżu utworzył Zachodni Okręg Strzelecki.

W okresie międzywojennym w tym Okręgu szkoliło się prawie dwa miliony młodych mężczyzn, zdobywając umiejętności walki, które były im niezbędne do walk z najeźdźcą hitlerowskim w 1939 roku we wrześniu, a później gdy musieli walczyć z okupantem w ramach ZWZ czy AK.

Po przegranej kampanii wrześniowej, gdy talenty pułkownika Fieldorfa docenił także generał Kazimierz Sosnkowski, kierujący z emigracji Związkiem Walki Zbrojnej, wciągnął go do swojego sztabu, co sprawiło, że 17 lipca 1940 roku Wódz Naczelny generał Władysław Sikorski powołał go na swojego emisariusza na kraj do ZWZ, a później do Armii Krajowej. Od 11 stycznia 1943 roku „Nil” stanął na czele KEDYWU, który wsławił się w wielu akcjach zbrojnych. Między wieloma innymi słynny zamach na kata Warszawy Franza Kutscherę.

We wrześniu 1944 roku Emil „Nil” został awansowany do stopnia generała brygady. Będąc dość błyskotliwym dowódcą i trzeźwo patrzącym na rzeczywistość chyba wiedział już, że okupację brunatną zastąpi czerwona i wymarzona wolność nie przyjdzie wraz z pokonaniem III Rzeszy.

Dalsza część o Generale w kolejnych rozważaniach.

Czesław Robak