Rozważanie na Niedzielę: Sanktuarium Matki Bożej Tuchowskiej

Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus i Maryja zawsze Dziewica!

Tym razem uznaliśmy, że warto zaprowadzić naszych wirtualnych pielgrzymów na Ziemię Tarnowską, gdzie pod doskonałą opieką Zakonu Redemptorystów znajdują się obraz i figura Matki Bożej Tuchowskiej. Jest to najważniejsze sanktuarium diecezji tarnowskiej, w którym z wielką czcią, już od 500 lat jest otaczany wizerunek Matki Bożej. Jedna z legend głosi, że obraz ten cudownie pojawił się na lipie (ale fakty świadczą inaczej: mianowicie –  sanktuarium zostało zbudowane na wzgórzu zwanym Lipie).

Obraz ma wymiary 44×58 cm i pochodzi z warsztatu Mistrza Ołtarza z Bodzentyna, a powstał około 1530 – 1540 roku. Na obrazie widzimy, że Madonna w prawej ręce trzyma rozkwitły kwiat róży (co nawiązuje do Jej czystości i do modlitwy różańcowej) i odnosi się do narodzin i śmierci na krzyżu  Jezusa Chrystusa. Dzieciątko lewą rączką błogosławi a prawą opiera na kuli zwieńczonej krzyżem i jest to jabłko królewskie, będące symbolem wszechświata, którego Panem jest JEZUS – BÓG.

Pierwsza budowla (drewniana) powstała około 1079 roku i osobiście została poświęcona przez Św. Stanisława ze Szczepanowa. Wznieśli ją benedyktyni z Tyńca na ziemiach ofiarowanych im przez żonę Władysława Hermana. Benedyktyni dostali tę ziemię od księżnej w podzięce za doznaną łaskę od Boga, gdy powiła wymodlonego Bolesława Krzywoustego.

Po sprowadzeniu z Bodzentyna do Tuchowa wizerunku Maryi w połowie XVI wieku doznawano tu coraz więcej cudownych uzdrowień i innych łask za wstawiennictwem Maryi. Tutaj właśnie szlachta udając się na wojnę w obronie Ojczyzny, pocierała szablami o ołtarz z nadzieją na uniknięcie śmierci. Ilość wiernych  przybywających do sanktuarium ciągle rosła, co sprawiło, że po „Potopie Szwedzkim” przystąpiono do budowy nowej już murowanej świątyni, której uroczysta konsekracja nastąpiła w 1678 roku pod nowym wezwaniem – Nawiedzenia NMP i św. Stanisława Biskupa Męczennika .

Kopia Maryi widniejąca na fasadzie świątyni wskazuje na szczególny wdzięk dobrotliwej Pani Tuchowskiej.

Oprócz cudownego wizerunku Maryi czcią wiernych w tym sanktuarium jest także otaczana figura Matki Bożej pochodząca z XVIII wieku. Postać Maryi  ma wyrzeźbione z drewna głowę i ręce, a resztę stanowi stelaż, na który oblekane są sukienki. Figura może mieć pochodzenie hiszpańskie. Madonna ta obdarzona jest w Tuchowie przydomkiem „Od oczu”. Ludzie wierzą, że otarcie własną chusteczką figury i następnie dotknięcie nią swoich chorych oczu ma moc uzdrawiającą. Przychodzą do figury, modlą się, szczególnie 3 Maja, dlatego że u podstawy statuy znajduje się polskie godło – ORZEŁ BIAŁY.

W Tuchowie przez wiele lat na przełomie XVIII – XIX wieku były dokonywane zmiany opiekujących się  świątynią zakonów. Redemptoryści już w 1893 roku przejmując opiekę nad świątynią szybko ożywili kult maryjny. Drugiego października 1904 roku biskup tarnowski ukoronował wizerunek Maryi.

Wielki odpust tuchowski od początku lipca trwa aż 9 dni. Bywa, że liczba pielgrzymów sięga wtedy nawet 150 tysięcy. W czasie takiego odpustu w 2012 roku w bazylice (od 2010 roku) tuchowskiej zostały umieszczone relikwie krwi świętego Jana Pawła II (w ołtarzu bocznym w relikwiarzu w kształcie otwartej księgi z cytatem „NIE LĘKAJCIE SIĘ”).

W budynkach klasztornych umieszczono Wyższe Seminarium Duchowne Warszawskiej Prowincji Redemptorystów. Obok znajdują się trzy Muzea (Sanktuaryjne, Etnograficzne, Misyjne). Misyjne jest bardzo chętnie odwiedzane przez dzieci (szopka ruchoma).

W pobliżu Tuchowa warte uwagi są: w okolicy Ciężkowic – „Skamieniałe Miasto”, Dworek – Muzeum Ignacego Jana Paderewskiego w Kąśnej Dolnej, oczywiście piękny i z zabytkami Tarnów.

Rozważanie powstało na podstawie : „POLSKA przewodnik pielgrzyma”.

Czesław Robak