Rozważanie na Niedzielę: O dziejach Parafii Koniecpol cz.III

Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!

Przeglądając książkowe (współczesne) wydanie pozycji: „Kościelne dzieje parafii Koniecpol” ks. Stanisława Okamfera (w wykonaniu J. Żmudzińskiego) spotkałem zapis:
Historię parafii koniecpolskiej podzielić można na trzy główne okresy:
I – okres gnieźnieński (do 1818 roku)
II – okres włocławski (1818 – 1925)
III – okres kielecki ( ( od 1925 do dziś).

Autor książki sporo miejsca poświęcił okresowi reformacji (wiek XVI) pisząc: „Reformacja w Polsce w XVI wieku szerzyła się przede wszystkim za sprawą możnowładców i szlachty. Prosty lud był często niemym świadkiem odstępstw możnych. Nie przystępował do nowej wiary, w przypadku zaś zagarnięcia kościoła udawał się po pociechę religijną do sąsiednich parafii. Podobnie sytuacja przedstawiała się w Koniecpolu. Stanisław Koniecpolski jako dworzanin króla Zygmunta Starego już w Krakowie spotykał się z gorącymi sympatykami reformacji. W takiej atmosferze wychowywali się dwaj synowie starosty przemyskiego Mikołaj i Stanisław Przedbor, Mikołaj został kalwinem, a Stanisław później podkomorzym sieradzkim, dopiero po tragedii rodzinnej – śmierci żony, wrócił do katolicyzmu. W 1572 roku proboszczem koniecpolskim został brat Stanisława Mikołaj – kleryk mniejszych święceń.
Okres reformacji trwał w Koniecpolu zaledwie 11 lat. W okolicznych miejscowościach działały dość silne zbory ariańskie (Secemin, Szczekociny). W samym Seceminie w 1556 roku nawet odbył się synod ariański, a zbór funkcjonował tu aż do połowy XVII wieku. Równocześnie w XVI wieku zaczął coraz bardziej rozszerzać się kult Maryjny, do którego znacznie przyczynił się kult gidelski.

W 1622 roku cudownego uzdrowienia za sprawą Matki Bożej Gidelskiej doznała żona Jana Koniecpolskiego, wojewodzica sieradzkiego. 04 października 1636 roku ksiądz wikary z Koniecpola opowiedział o jego uzdrowieniu od morowego powietrza w trakcie którego widział  towarzyszącą Matkę Bożą z Gidel w swoim wizerunku. Można zatem przypuszczać, że duży wpływ na parafię Koniecpol w początkach XVII wieku miał ośrodek gidelski.

Istotnym źródłem odnowy wiary katolickiej w Koniecpolu była też Jasna Góra w Częstochowie. Koniecpol od wieków leży na trasie pielgrzymek, zwłaszcza idących od strony Kielc i Sandomierza. W 1638 roku do Częstochowy udał się hetman wielki koronny Stanisław Koniecpolski, bohater narodowy, będący wtedy u szczytu swojej sławy. Złożył wobec Ojców Paulinów na Jasnej Górze, przypisując wszystkie swe zwycięstwa a nawet kilkakrotne ocalenie życia, szczególnej opiece Matki Bożej Częstochowskiej, której pomocy będąc często w  trudnościach i w walce, wzywał.

W 1595 roku gniazdo rodowe przeszło w ręce gorliwego katolika Aleksandra Koniecpolskiego, który w swoim testamencie w 1609 roku polecił, by jego syn Remigiusz został, będąc w stanie duchownym, proboszczem koniecpolskim oraz aby w farze p.w. Trójcy Świętej wymurowano pod wielkim ołtarzem przestronny grobowiec i tam go pochowano w taki sposób, by kapłan odprawiający Mszę św. stał nad jego głową. A więc od 1609 roku zaczęto chować wybitniejszych parafian w grobowcach kościoła, a pod głównym ołtarzem grzebano członków rodziny Koniecpolskich. Obok Aleksandra – w 1611 roku Przedbor sprowadzony w smołowanej trumnie spod Smoleńska, gdzie zginął w czasie szturmu miasta; w 1616 roku – Katarzyna córka hetmana Stanisława Żółkiewskiego i żona Stanisława Koniecpolskiego; w 1624 roku fundator ołtarza dla altarii Imienia Jezus – Melchior Job; a w latach 1622 – 1635 pod kaplicą Różańcową umieszczono 34 trumny członków Bractwa Różańcowego.

Drewniany kościół p.w. Trójcy Świętej istniał w Koniecpolu do 1635 roku. Ostatnia trumna w kaplicy Różańcowej złożona została 17 marca 1633 roku, a w prezbiterium 03 czerwca 1635 roku. Potem rozebrano świątynię i przeniesiono do Gomulic, a jej miejsce zajął nowy, murowany kościół fundacji hetmana Stanisława Koniecpolskiego. 

W nowej świątyni ołtarz główny ufundował sam hetman, mieszczanin wójt Koniecpola ufundował marmurowy ołtarz dla Bractwa Imienia Jezus – Melchior Job, zaś ołtarz Różańcowy –  Bractwo Różańca świętego.

W kolejnej części zamieszczę kilka informacji na temat proboszczów naszej parafii.

Czesław Robak